روانشناسی آنلاین 11: اختلالات خود را بشناسید و درمان کنید 2- اجتنابی 3- هیستریونیک

نوع اختلال: اجتنابی

نشانه شناسی اصلی فارغ از نقش: اصلی ترین نشانه اعتماد به نفس اجتماعی پایین است. خیلی توانمندی های خود را در جمع باور ندارند. خود را دست کم می گیرند و مرغ همسایه برای آنها غاز است. 2- ترس از قضاوت بالاست. خیلی برای آنها مهم است دیگران درباره آنها مثبت فکر کنند منفی فکر نکنند. از ارزیابی و قضاوت می ترسند  3- اضطراب و استرس در جمع بالاست. و چون غالبا از تعاملات اجتماعی طفره می روند ضعف مهارت های اجتماعی هم دارند.

الگوی بالینی همایند:

اختلال اضطراب اجتماعی پیدا می کنند. اضطراب عملکرد پیدا می کنند، وقتی باید سخنرانی کند یا توی جمع حرف بزند. دارای پرخاشگری منفعلانه هستند. غیبت می کنند تکه می اندازند اما در رابطه با همسر پرخاشگری آزارگرانه دارد. چنین افرادی اگر از همسر خود برنجند سر آنها داد می زنند اما اگر از همکار خود برنجند ممکن است زیر آب طرف را بزنند. پس این چهار الگوی بالینی معلول اجتنابی است و در ضمن به تشدید آن هم کمک می کند. در حیطه عملکرد مشکل دارند. احساس بی کفایتی و گاهی نقص و شرم دارند. و دارای والدین کمالگرا و سخت گیر و ناارزنده ساز هستند.

تکالیف مختل شده در نقش زناشویی:

اگر این فرد تصمیم به ازدواج بگیرد کدام تکالیف را نمی تواند به خوبی انجام دهد؟

1-   اجتنابی ها به علت اضطراب اجتماعی همراهی در تعاملات خانوادگی و اجتماعی نمی کنند. تا اینجا شبیه اسکیزوئید ها هستند اما انگیزه در آنها فرق دارد. اسکیزوئیدها نمی روند در جمع دوست هم ندارند؛ اما اجتنابی ها نمی روند اما دوست دارند اضطراب مانع آنهاست. اعتماد به نفس پایین دارند. خود آنها هم اذیت می شوند. و به خاطر این انگیزه بالاتری برای درمان دارند. اسکیزوئیدها مشکل دارند اما خودشان راحت هستند اما اجتنابی ها مشکل دارند خودشان هم ناراحت هستند. 2- نمی توانند از مرزبندی ها محافظت کنند. اگر یک پدر خیلی دخالت داشته باشند نمی توانند مانع از دخالت پدر شوند. 3- قاطعیت ندارند و چون قاطعیت ندارند بیشتر به هم می ریزند و دیگران می توانند در زندگی آنها دخالت کنند.

حیطه تعارض: اصلی ترین حیطه تعارض این افراد مسئولیت است. مسئولیت هم در اینجا دوباره به معنای ایجاد و حفاظت از مرزهای رابطه است. نه اینکه خرجی نمی دهد یا کار نمی کند. اینجا مسئولیت در معنای مرزبندی هم در معنای همراهی. در اسکیزوئیدها مسئولیت در معنای همراهی بود اما در اینجا مسئولیت در معنای مرزبندی هست در معنای همراهی هم هست. اینها آدم قدرت طلبی نیستند. می توانند  با یک همسر قدرت طلب زندگی کنند. دانش آموزی که اضطراب عملکرد دارد ممکن است دلیل آن وسواس باشد.

اختلال: هیستریونیک( نمایشی)

نشانه شناسی اصلی فارغ از نقش: هیستریونیک ها فارغ از نقش یک مشکل بیشتر ندارند و آن هم توجه طلبی افراطی است. بنا براین برای به دست آوردن توجه زیاد دست به کارهای مختلف می زنند از جمله: آرایش غلیظ- اغواگری جنسی- تجمل گرایی- مدگرایی و آفتاب پرست بودن. اینها جلوه های مختلف توجه طلبی است. پس یک هیستریونیک ممکن است توجه طلبی خود را آرایش غلیظ نشان دهد دیگری با اغواگری جنسی و یکی دیگر با مدگرایی.

الگوی بالینی همایند:

اگر فردی هیستریونیک باشد و درمان نشود الگوی بالینی همایند چیست؟ ماژور دپرشن. بنابراین یک فرد هیستریونیک اگر توجه طلبی افراطیش توسط همسر ارضا نشود افسرده می شود. استعداد پرخاشگری ازاردهنده را دارد. هیستریونیک ها مثل اجتنابی ها چون اعتماد به نفس اجتماعی آنها هم پایین است و خیلی ترس از قضاوت دارند بنا براین در روابط غیر صمیمانه خشم آنها پرخاشگری منفعلانه است و چون خیلی از اوقات احساسات را قورت می دهند سوماتو فرم ( بیماری های روانتنی) هستند. باز هم تاکید می کنیم لزومی ندارد هر چهار تای این نشانه ها را داشته باشند بلکه فقط یک نشانه هم کافی است. کسانی که در تست هیستریونیک آنها بالا می رود نمره بای پلار(دوقطبی) و نمره بلدرلاین(مرزی) هم بالا می ورد. اما معنای آن نیست که اینها دوقطبی یا مرزی هستند بلکه یک وِیژگی مشترک با نمایشی دارند. تفسیر به یک ویژگی مشترک می کنیم به نام هیجان خواهی بالا.

تکالیف مختل شده در نقش زناشویی:

اگر بروند در نقش زناشویی تکالیف مختل شده چیست؟ اصلی ترین آن این است که توقع دیده شدن از سوی همسر در این افراد بالاست. پس همسری می تواند همسر اینها باشد که در توجه دادن خیلی قوی باشد. دوم چون خیلی میل به نمایش و دیده شدن دارند در پوشش و روابط بین فردی خود ممکن است مرزهای اخلاقی و هنجاری را رعایت نکنند. هرچه همسر می گوید فامیل ما کمی حساس هستند کمی روسریت را جلوتر بده. اینقدر با غریبه ها و نامحرم ها گرم نگیر. آهسته تر بخند. نه اینکه بگوییم مشکل دارد ویژگی های شخصیتی او چنین است. و سوم چون تجمل گرا هستند توقع حمایت مالی در آنها بالاست اگر زن باشند. یک زن هیستریونیک باید یک شوهر پولدار لارج داشته باشد. نه پولدار یزدی که دایم در بانک می گذارد. هیستریونیک دوست دارد مثبت دیده و نه با چالش آفرینی پس دعوا نمی کند.

حیطه تعارض:

بنا براین حیطه تعارض هیستریونیک با همسر صمیمیت می تواند باشد مسئولیت می تواند باشد اعتماد هم می تواند باشد. مثلا اگر یک هیستریونیک با یک اسکیزویید یا اویدنت(اجتنابی) ازدواج کند حیطه تعارض صمیمیت است اگر با یک دیپندنت(وابسته) ازدواج کند حیطه تعارض اعتماد است چون دیپندنت آدم های ناامنی هستند و فقط می خواهند مالک همسر باشند همسر رابطه دو جانبه با آنها داشته باشد و اگر بروند در جمع نمی خواهند همسر با کسی دیگر گرم بگیرد و اگر با یک کامپالسیو(وسواسی) ازدواج کند حیطه تعارض مسئولیت خواهد بود. پس حیطه های تعارض تابعی از نیمرخ شخصیتی طرف مقابل است. یک هیستریونیک در این سه حیطه مستعد تعارض است اما اینکه کدام بروز کند بستگی به شخصیت طرف مقابل دارد. توجه طلبی که بالاست اگر با اسکیزویید ازدواج کند تعارض از حیطه صمیمیت است چون خیلی دوست دارد دیده شود او هم که اصلا دوست ندارد ابراز کند. از طرف اعتماد چون مرزهای پوشش و روابط را به سادگی زیر پا می گذارد اگر با یک وابسته یا پارانویا(بدگمان) ازدواج کند حیطه تعارض اعتماد است. وسواسی ها خیلی حسابگر و آینده نگر هستند اینها خیلی پرخرج هستند اگر با یک وسواسی ازدواج کند حیطه مسئولیت زیر سوال می رود.

اسکیزویید ها مرد هستند اما اکثر نمایشی ها زن هستند. بالای هفتاد درصد زن هستند. مردها هم نمایشی بودن خود را با ماشین عوض کردن گوشی عوض کردن مدل های مختلف ریش نشان می دهند زیر ابرو هم بر می دارد بوتاکس هم می کند.

وقتی نشانه ها را می گوییم باید نشانه ها را تحلیل کنید. گیج کننده نیست چون بیس شخصیت شناسی شما ضعیف است. البته بیشتر با تجربه های بالینی کسب می شود.

اختلال شخصیت دیپیندنت یا وابسته

نشانه شناسی اصلی فارغ از نقش: مهر طلبی افراطی است. حمایت طلبی افراطی است. برای به دست آوردن حمایت سرویس دهی هم افراطی است. نگرانی مفرط درباره فقدان دارند. هم فقدان واقعی هم فقدان نمادین. نکند پدرم بمیرد یا همسرم از من سرد شود. چون ناامنی دارند. و به دلیل احساس ناامنی درونی ضعف قاطعیت هم دارند. آدم های تعارض گریزند.

الگوی بالینی همایند:

اگر فردی وابسته باشد و درمان نشوند دچار نشانه های زیر می گردد

1-      جی ای دی یا اضطراب فراگیر. نگرانی مفرط درباره همه چیز. در عده ای دچار اضطراب سلامت می شوند. عده ای از آنها دچار پانیک می شوند و چون رنجش ها را قورت می دهند اینها هم دچار سوماتوفرم می شوند. اینها هم دچار افسرده خویی می شوند. و یکی از اصلی ترین الگوهای بالینی وابسته ها خودشکست جو(سلف دیفیتینگ) هستند. نشانه اصلی خوشکست جوها این است که نمی توانند هنگام بروز مشکل مشکل را از احساسات خود جدا کنند. بنابرایت خیلی احساساتی با مسائل برخورد می کنند و مشکل را به جای حل تشدید می کنند. اینها نه تنها نمی توانند مدیریت بحران کنند بلکه خود خیلی بحران زا هستند.

تکالیف مختل شده در نقش زناشویی:

1-      توقع محبت یا حمایت از همسر بالاست به شکل غیر واقع بینانه. 2- به دلیل اضطراب به حریم خصوصی و استقلال همسر احترام نمی گذارند. چون 24 ساعت می خواهند به همسر خود بچسبند. 24 ساعت می خواهند بپرسند کجا بودی؟ چرا اینو پوشیدی؟ چرا آنجا خندیدی؟ مثل پارانوئیدی ها می شوند 3- به دلیل وابستگی به خانواده مبدا نمی توانند از مرزهای رابطه محافظت کنند. مسائل زناشویی را به خانواده ارائه می دهند. اینها اصلی ترین تکالیف مختل شده اند.

2-      حیطه تعارض:

حیطه های احتمالی تعارض هم می تواند صمیمیت باشد هم می تواند اعتماد باشد و هم می تواند مسئولیت در معنای حفظ مرزها باشد. بستگی دارد با چه کسی ازدواج کند تا کدام حیطه نمایان شود. دیپندندنت با اسکیزویید یا وسواسی ازدواج کند حیطه تعارض صمیمیت است. اگر وابسته با هیستریوینک ازدواج کند حیطه تعارض اعتماد است و اگر وابسته با وابسته ازدواج کند حیطه تعارض مسئولیت است.( دوتایی نمی توانند راز دار باشند این مسایل را با خانواده خود و آن دیگری با خانواده خود مطرح می کند) پس دوتا وابسته فقط با یک شرط زندگی پردوامی خواهند داشت آن هم این است که در خانواده های اینها با مسائل بالغانه مواجه شوند. اگر آنها هم ناپخته برخورد کنند زندگی اینها سریع از هم می پاشد. چون وابسته ها پختگی لازم در رابطه را ندارند و یک پدر مادر خیلی بالغ نیاز دارند. اما معمولا وابسته ها هم والدین بدون مرزبندی دارند و خانواده ها قشون کشی می کنند. اینها دچار عشق مانیایی می شوند در عین اینکه هم را دوست دارند نمی توانند هم را تحمل کنند. و بنابراین خیلی بستگی به اطرافیان دارند. حالا یک وابسته با فردی ازدواج کند که هم وسواسی باشد هم وابسته پس دردو حیطه تعارض پیدا می کنند. خیلی از اوقات زن و مرد در یک حیطه تعارش ندارند و طیف دارد. کشف حیطه های احتمالی تعارض خیلی در تصمیم نهایی مشاوره ازدواج اثر گذار است.

ویژگی های شخصیتی عوض نمی شود ولی چون تکالیف زناشویی عوض می شود حیطه های تعارض پیدا می کند. یک زن و شوهر ممکن است ابتدا در حیطه صمیمت تعارض داشته باشند ولی وقتی بچه دار شدند در حیطه مسئولیت تعارض می یابند.

یک مشاور ازدواج باید بتواند پیش بینی کند وقتی زن و مرد بچه دار شدند چه مسائلی ممکن است پیدا کنند. وقتی بچه ها ازدواج کردند در کدام حیطه ها مسئله پیدا می کنند یعنی تا این حد باید توانمند باشند.